Piktogramy w olejkach eterycznych
Piktogramy w olejkach eterycznych - jak je czytać i dlaczego są tak ważne.
Olejki eteryczne to naturalne, silnie skoncentrowane substancje roślinne, które mają szerokie zastosowanie w aromaterapii, kosmetyce i domowej pielęgnacji. Pochodzą z natury i są organicznymi związkami chemicznymi - dlatego ich etykiety zawierają specjalne znaki ostrzegawcze – piktogramy. Są one praktycznym narzędziem pomagającym bezpiecznie korzystać z olejków.
Co to są piktogramy?
Piktogramy to graficzne symbole ostrzegające przed potencjalnym zagrożeniem wynikającym ze stosowania związków chemicznych. W Unii Europejskiej obowiązuje system CLP (z ang. Classification, Labelling and Packaging), który wprowadza jednolite oznaczenia. System ten stosowany jest globalnie i opiera się na 9 podstawowych symbolach, oznaczonych numerami od GHS01 do GHS09.
Każdy piktogram ma postać rombu z czerwonym obramowaniem, w którego wnętrzu znajduje się czarny symbol przedstawiający rodzaj ryzyka – np. czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami, płomień czy wykrzyknik. Na etykiecie olejku piktogramy uzupełniają odpowiednie frazy H i P, informujące o zagrożeniach i środkach ostrożności.

Jak czytać piktogramy?
Piktogramy wskazują trzy główne rodzaje zagrożeń:
1. Fizyczne – np. łatwopalność.
2. Dla zdrowia – np. drażniące działanie na skórę lub alergie.
3. Dla środowiska – np. szkodliwość dla organizmów wodnych.
Oto najczęściej spotykane symbole:
• GHS01 – substancje wybuchowe
• GHS02 – substancje łatwopalne
• GHS03 – substancje utleniające
• GHS04 – gazy pod ciśnieniem
• GHS05 – substancje żrące/korodujące
• GHS06 – substancje toksyczne
• GHS07 – substancje drażniące
• GHS08 – rakotwórcze/mutagenne
• GHS09 – szkodliwe dla środowiska wodnego
Hierarchia piktogramów: jeśli produkt wymaga kilku znaków, na etykiecie umieszcza się tylko te najważniejsze, aby etykieta była czytelna i nie przytłaczała użytkownika.Najczęściej występujące piktogramy w olejkach eterycznych:
GHS07 – substancje drażniące
GHS02 – substancje łatwopalne
GHS09 – substancje szkodliwe dla środowiska wodnego
GHS08 – substancje rakotwórcze/mutagenne
Czy piktogram oznacza, że olejek jest niebezpieczny?
Obecność piktogramu zwraca uwagę na to, że olejek należy używać ostrożne i z uwagą. Kluczem jest odpowiednie stosowanie i rozcieńczanie olejków, przechowywanie w chłodnym miejscu z dala od dzieci i ognia oraz unikanie kontaktu z oczami i błonami śluzowymi.
Frazy H i P – co oznaczają?
Frazy H (hazard – zagrożenia) i P (precaution – środki ostrożności) to uzupełnienie piktogramów, stosowane zgodnie z przepisami UE. Dzięki nim użytkownik dokładnie wie, jakie zagrożenia i środki ostrożności wiążą się z danym olejkiem.
Najczęstsze frazy H:
• H226 – Łatwopalna ciecz i pary. Olejki cytrusowe są naturalnie łatwopalne.
• H304 – Połknięcie i dostanie się do dróg oddechowych może grozić śmiercią. Dotyczy głównie sytuacji niewłaściwego użycia lub dzieci.
• H315 – Powoduje podrażnienie skóry.
• H317 – Może powodować reakcję alergiczną skóry.
• H410 – Bardzo toksyczny dla organizmów wodnych, powoduje długotrwałe skutki.
Najczęstsze frazy P:
• P102 – Chronić przed dziećmi.
• P210 – Trzymać z dala od źródeł ciepła i ognia.
• P233 – Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty.
• P273 – Unikać uwolnienia do środowiska.
• P403+P235 – Przechowywać w dobrze wentylowanym i chłodnym miejscu.
Frazy P są zwykle proste i intuicyjne. Frazy H mogą brzmieć groźnie, ale przy prawidłowym stosowaniu ryzyko jest minimalne.
Jak bezpiecznie stosować olejki eteryczne?
1. Rozcieńczaj olejki przed aplikacją na skórę, np w oleju bazowym takim jak oliwa z oliwek, olej winogronowy, rzepakowy, słonecznikowy, migdałowy lub w innym.
2. Unikaj kontaktu z oczami i błonami śluzowymi.
3. Przechowuj w chłodnym, ciemnym miejscu, z dala od dzieci i źródeł ognia.
4. Postępuj zgodnie z instrukcjami w razie przypadkowego spożycia lub kontaktu z oczami.
Podsumowanie
Piktogramy, frazy H i P to narzędzia, które mają chronić zdrowie i środowisko. Dzięki nim korzystanie z olejków eterycznych staje się bezpieczne i świadome. Nawet naturalne produkty, używane bez ostrożności, mogą powodować podrażnienia lub inne problemy – dlatego zawsze warto czytać etykiety i stosować olejki zgodnie z zaleceniami.